รากฟันเทียม

รากฟันเทียม คืออะไร?

รากฟันเทียม คือ รากฟันถูกที่สร้างขึ้นมาทำหน้าที่ทดแทนรากฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป คนไข้จะได้รับการผ่าตัดเพื่อฝังรากเทียมที่ทำจากวัสดุไททาเนียม  แบบพิเศษที่ใช้ในวงการทันตกรรม ยึดติดกับกระดูกขากรรไกร รากเทียมจะผสานเข้ากับเนื้อเยื่อในช่องปากได้เป็นอย่างดี ทำหน้าที่ได้เหมือนกับรากฟันของจริง

รากฟันเทียมนี้จะเป็นฐาน เชื่อติดกับส่วนที่เป็นเนื้อฟัน ได้แก่ ครอบฟัน หรือสะพานฟันอีกที

ราก (Fixture) มีลักษณะคล้ายสกรู ทำหน้าที่เป็นรากฟันที่เชื่อมติดกับกระดูกขากรรไกร รากฟันทำจากวัสดุไทเทเนียม (Titanium) ที่เข้ากันได้ดีกับเนื้อเยื่อให้ความแข็งแรง ทนแรงบดเคี้ยวได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แกนฟัน (Abutment) อยู่ตรงกลางระหว่างรากและครอบฟัน เปรียบเสมือนโครงสร้างแกนฟันหลัก ทำหน้าที่เป็นตัวยึดรากฟันไทเทเนียมกับครอบฟันให้มั่นคง

ครอบฟัน (Crown) ผลิตจากเซรามิก ทำรูปร่างและสีให้เหมือนฟันธรรมชาติ

รากฟันเทียมมี 3 แบบ คือ

1. รากฟันเทียมซี่เดียว (Single Dental Implant)

• การทำรากฟันเทียมฟันซี่เดียว จะชดเชยฟันที่หายไปทั้งซี่ตั้งเเต่รากฟันจนถึงตัวฟัน
• การทำรากฟันเทียมแบบซี่เดียวเหมาะกับคนไข้มีฟันซี่เดียวหายไปหรือหลายซี่ที่ไม่ได้อยู่ติดกัน

2. รากฟันเทียมหลายซี่ (Implant-supported bridge)

การทำรากฟันเทียมหลายซี่ ใช้การติดสะพานฟันที่รองรับรากฟันเทียม ซึ่งมีแกนฟันที่เชื่อมต่อระหว่างรากฟันเทียมและสะพานฟัน เพื่อชดเชยฟันที่หายไปจำนวน 2 ซี่ขึ้นไปที่อยู่ติดกัน โดยใช้สะพานฟันเป็นตัวปิดช่องว่างตรงกลางของฟันซี่ที่หายไป เหมาะกับคนไข้ที่สูญเสียฟันหลายซี่ที่อยู่ติดกัน 

3. รากฟันเทียมทั้งปาก (Implant-Retained Denture)

รากฟันเทียมทั้งปาก จะถูกวางเรียงบนแนวเหงือกของคนไข้ เพื่อทดแทนฟันบนหรือฟันล่างทั้งชุด ทันตแพทย์จะวางรากฟันเทียมสี่จุดตามแนวโค้งขากรรไกร ในขั้นตอนการขณะรักษา ฟันปลอมอาจได้รับการปรับแก้ไขเพื่อให้สามารถสวมใส่ได้พอดีกับกระดูกที่ผสานตัวกับรากเทียม

หลักการทำงานของรากฟันเทียม

รากฟันเทียม บริเวณตัวรากมีลักษณะคล้ายสกรูทำจากไทเทเนียม จะถูกฝังเข้าไปในกระดูกขากรรไกร มีแกนฟันเชื่อมต่อตัวรากเเละครอบฟันหรือสะพานฟันเข้าด้วยกันรากฟันไทเทเนียมสามารถผสานกับเนื้อเยื่อกระดูกจากรรไกรรได้อย่างดี ช่วยรองรับแรงบดเคี้ยวอาหารได้เป็นอย่างดีเหมือนกับฟันธรรมชาติ

ข้อดีของการทำรากเทียม 

• เมื่อสูญเสียฟันแท้ไป ปัญหาที่ตามมาคือมีช่องว่างในฟันเกิดขึ้น ทำให้ฟันซี่ที่อยู่ข้างเคียงล้มได้ การทำรากเทียมมีข้อดีคือ
• ป้องกันฟันล้มหรือฟันเอียงที่เกิดจากการสูญเสียฟัน
• เสริมสร้างความแข็งแรงเเละสุขอนามัยในช่องปาก
• เคี้ยวอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมือนฟันธรรมชาติ
• เสริมบุคลิกภาพ คืนรอยยิ้มที่สวยงาม สร้างความมั่นใจ
• ช่วยเพิ่มสมรรถภาพในการพูด
• แก้ปัญหาที่เจอจากการใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ เช่น ฟันปลอมหลวม เห็นตะขอเกี่ยว เคี้ยวอาหารติดขัด กังวลว่าฟันปลอมจะหลุดขณะเคี้ยวอาหาร/สนทนา

ความเสี่ยงในการทำรากฟันเทียม

การผ่าตัดโดยทั่วไปอาจพบเสี่ยงได้จากการดูแลแผลเปิดได้ ในส่วนของการผ่าจัดทำรากฟันเทียมก็เช่นกัน ถึงเเม้จะพบได้ไม่บ่อยและ สามารถรักษาได้

• การติดเชื้อที่บริเวณรากฟันเทียม
• การปวดบวมระบม เนื่องจากผ่าตัดกระสบโครงสร้างโดยรอบ เช่น ฟัน หลอดเลือดอื่นๆ
• ปัญหาไซนัสเมื่อรากฟันเทียมที่ขากรรไกรบน เข้าไปในโพรงไซนัส

เตรียมตัวก่อนทำรากฟันเทียม

ปรึกษาทันตแพทย์ คุณหมอพิจารณาว่าความเหมาะสมของคนไข้ทำรากฟันเทียม มีการทำการเอ็กซเรย์ฟัน หรือทำ CT Scan สแกนภาพ 3 มิติ ตรวจสภาพกระดูก อาจมีการทำพิมพ์ปาก และเช็คประวัติคนไข้ เพื่อนำมาวางแผนขั้นตอนการรักษาให้เหมาะสมปลอดภัยกับคนไข้

กำหนดนัดหมายวันผ่าตัด คนไข้ควรวางแผนเตรียมพักฟื้น ดูเเลช่องปากหลังผ่าตัดให้ดี

• เตรียมอาหารอ่อนๆ และยาแก้ปวด
• หยุดพักงาน 1-2 วันแรก
• พักออกกำลังกายหลังผ่าตัด 1 สัปดาห์

เตรียมร่างกายให้พร้อมก่อนการผ่าตัด พักผ่อนให้เพียงพอ คนไข้ต้องอดอาหารเป็นเวลา 12 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด  

ขั้นตอนการทำรากฟันเทียม

เวลาในการทำ รากฟันเทียม 1 ชั่วโมง

ขั้นตอนในการรักษารากฟันเทียมในการมาพบที่คลินิกเพื่อสรุปเบื้องต้นในการรักษา

พบทันตแพทย์เพื่อดูความเหมาะสม

มีการเอ็กซ์เรย์ฟัน  (X-rays, panoramic films, CT scans) ตรวจมวลกระดูก เพื่อเตรียมแผนการรักษาที่เหมาะสมสำหรับคนไข้ คุณหมอจะเป็นคอยแนะนำผู้ป่วยถึงวิธีการเตรียมตัวสำหรับการรักษาแต่ละขั้นตอน

ตัวอย่างเช่น

– คนไข้ที่มีสุขภาพแข็งแรงปกติดี คุณหมอสามารถวางรากฟันเทียมและแกนโครงสร้างฟันเทียมภายในผ่าตัดครั้งเดียว หรือบางกรณีคุณหมออาจใส่ครอบฟันควบคู่ไปกับรากฟันเทียมก็ได้

– กรณีคนไข้มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือมีเคยได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ คุณหมอจะให้ยาปฏิชีวนะก่อนและหลังการผ่าตัดช่องปากแต่ละครั้ง

– กรณีคนไข้มีอาการแพ้ยาชา หรือคนไข้มีการใช้ยาที่มีผลต่อยาสลบในการผ่าตัดทำรากเทียม คุณหมอจะต้องปรับแผนการรักษา

– กรณีคนไข้ที่ต้องเตรียมความพร้อมกระดูกขากรรไกรสำหรับวางรากฟันเทียม คุณหมอจะเพิ่มขั้นตอนการปลูกถ่ายกระดูก หรือปรับกรามให้เข้ากับแผนการรักษา

เตรียมตำแหน่งที่จะผ่าตัดรากฟันเทียมให้พร้อม

ทันตแพทย์จะทำการปลูกถ่ายกระดูก(Bone Graft) หากความหนาของกระดูกขากรรไกรบางหรืออ่อนเกินไปที่จะใส่รากฟันเทียม เเละปรับปรับรูปร่างได้เพื่อให้รากฟันเทียมยึดเกาะกับกระดูกได้ดี 

หากพบว่ามีฟันคุด (Impacted Teeth) หรือฟันที่เสียหายซี่อื่น คุณหมอจะทำการถอนฟันร่วมด้วย ในขั้นตอนนี้ต้องรอให้กระดูกขากรรไกรที่ปลูกถ่ายฟื้นฟูเเละพร้อมสำหรับทำรากฟันเทียมในลำดับต่อไป  

ทันตแพทย์เตรียมฝังรากเทียม

คุณหมอจะให้ยาชา เริ่มผ่าตัดเหงือกเเละฝั่งรากฟันเทียมไทเทียมลงไปที่กระดูกขากรรไกร เมื่อผ่าตัดเรียบร้อยคุณหมอจะครอบปิดรากฟันด้วย Healing cap และเย็บปิดแผลให้เรียบร้อย

ช่วงประมาณ 2-6 เดือน รากฟันเทียมจะค่อยๆ ผสานตัวยึดติดกับกระดูกขากรรไกร คนไข้ควรดูเเลตัวเองไม่ใช้แรงกัดที่จะกระทบกระเทือนกับรากฟันเทียม

ทันตแพทย์นัดทำครอบฟัน

หลังจากฝังรากเทียม 2-3 เดือน คุณหมอจะนัดพิมพ์ปากคนไข้และส่งให้แล็ปทันตกรรม เพื่อทำครอบฟัน (Crown) หลังจากนั้นประมาณ 1-2 สัปดาห์ คุณหมอจะนัดเพื่อติดครอบฟัน

ทันตแพทย์ติดตั้งครอบฟัน

เมื่อตรวจสอบเเล้วว่ารากฟันเทียมที่ผ่าตัด ฝังเข้ากันกับกระดูกรอบข้างได้เรียบร้อยดีเเล้ว คุณหมอจะติดตั้งโครงสร้างแกนกลาง (Abutment) เเละสวมครอบ ฟันติดเข้าไปที่แกนฟัน เป็นอันเสร็จเรียบร้อย

ทันตแพทย์นัดติดตามผลการรักษาทันตแพทย์ นัดคนไข้เพื่อติดตามผลหลังผ่าตัด ภายใน 1-2 เดือน ช่วงเเรก เเละนัดตรวจประจำปี เพื่อเช็คสุขภาพช่องปากตามปกติ

การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดใส่รากเทียม

การดูเเลในช่วงพักฟื้นหลังผ่าตัด จะมีอาการปวดระบมเป็นเวลา 3-7 วัน แนะนำให้ปฎิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เพื่อให้แผลในช่องปากฟื้นตัวได้เร็ว

• ประคบเย็นบนผิวบริเวณที่ผ่าตัดทันทีหลังการรักษา เพื่อช่วยลดอาการบวม
• หลีกเลี่ยงการใช้หลอดดูดเครื่องดื่ม 24 ชั่วโมงหลังการผ่าตัด เพราะแรงดูดจะทำให้ลิ่มเลือดที่กำลังสมานตัวหลุดออก ทำให้เกิดอาการปวดและเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้
• ในช่วงแรกแนะนำให้รับประทานอาหารเหลว ที่ไม่ต้องเคี้ยวเพื่อกันการระบมหลังผ่าตัด
• ล้างแผลด้วยน้ำเกลือ 3-4 ครั้งต่อวัน
• หลีกเลี่ยงอาหารร้อนจัด อาหารเเข็งกรอบ หรือมีความเหนียว ช่วง 2 วันแรก
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่อย่างน้อย 3 วันหลังการผ่าตัด
• ทันตแพทย์จะแนะนำให้คุณกินยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการ

การฟื้นตัวของคนไข้แตกต่างกันตามสภาพช่องปาก ควรไปพบทันตแพทย์ตามนัดเพื่อติดตามดูผลหลังการรักษา อย่างไรก็ตามการฝังรากฟันเทียมถือเป็นการผ่าตัดมาตรฐานที่ช่วยรักษาการสูญเสียฟันได้เป็นอย่างดี ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีอาการปวดที่ใกล้เคียงหรือน้อยกว่าการปวดจากการถอนฟัน

หากท่านต้องการทราบข้อมูลทางบริษัท ท็อปเมดเวิลด์ ได้นำเสนอ แพ็คเกจราคา  โปรโมชั่นพิเศษ ทันตกรรมของโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำของประเทศไทยและทั่วโลก โปรดติดต่อเรา เพื่อการนัดหมาย พบแพทย์ หรือ ปรึกษาแพทย์ทางออนไลน์